Darurat Tanah Malaya: Peta Digital
Pengenalan
Spaces of the Malayan Emergency merupakan peta digital yang dicipta sebagai sebahagian daripada Projek COTCA yang dibiayai oleh ERC. Ia merupakan peta interaktif British Malaya pada tahun 1950-an, dan merupakan peta pertama seumpama itu yang pernah disusun menggunakan data yang berkaitan dengan dinamik spatial pada Zaman Darurat dan dasar yang berkaitan penempatan semula.
Peta ini direka khas untuk menonjolkan kepelbagaian ciri spatial dan kartografi yang menjadi ciri zaman Darurat di Tanah Melayu, termasuk Kawasan Putih dan Hitam, Kampung Baru, Kawasan Pengumpulan Semula dan Kem Tahanan. Setiap lapisan peta termasuk titik data yang boleh di klik yang mengandungi maklumat tentang setiap ciri spatial, termasuk angka populasi, jenis kelas kampung dan bahan sumber yang menyenaraikan setiap lokasi. Secara keseluruhannya, peta tersebut memberikan anggaran bagaimana persekitaran spatial Tanah Melayu telah berubah di bawah pemerintahan kolonial British semasa Darurat Malaya, dan cara bagaimana geografi Tanah Melayu telah dibentuk semula oleh dasar British dalam tempoh tersebut.
Data untuk peta ini dikumpulkan daripada arkib di Malaysia, United Kingdom dan tempat-tempat lain, serta daripada pelbagai bahan sejarah sekunder yang diterbitkan. Kami telah menjadikan geodata dan lapisan peta untuk projek ini tersedia secara terbuka. Pengguna boleh mengakses fail data dengan mengklik pada butang “Lihat Peta” merah di bawah.
Peta tersebut telah dijana menggunakan Mapbox. Dr David Baillargeon merupakan penganjur utama, penyelidik dan “pembuat peta” untuk fasa Projek COTCA ini; karya beliau dengan data yang disediakan dalam peta ini akan muncul dalam artikel bertajuk “Spaces of Occupation: Colonial Enclosure and Confinement in British Malaya”, yang akan diterbitkan dalam Journal of Historical Geography.
Kategori-Kategori Spatial
Ruang-ruang yang meliputi peta digital ini adalah termasuk yang berikut:
- Kawasan Hitam / Kawasan Putih
Kawasan Hitam dan Kawasan Putih telah dicipta pada bulan September tahun 1953 di bawah arahan Sir Gerald Templer. Kawasan Hitam, pada peta digital dilambangkan menggunakan ciri poligon tunggal, adalah kawasan di Tanah Melayu yang mewakili persekitaran berisiko tinggi untuk aktiviti “pengganas” anti-kolonial. Zon spatial ini tertakluk kepada pelbagai dasar kerajaan yang menindas, termasuk tetapi tidak terhad kepada perintah berkurung, sekatan makanan dan larangan perjalanan. Kawasan Putih, walau bagaimanapun, wujud bertentangan dengan Kawasan Hitam. Walaupun denotasi kawasan “Putih” bermaksud melonggarkan beberapa sekatan menindas yang digubal di bawah perintah Darurat – terutamanya perintah berkurung dan kawalan makanan – ia juga bertujuan untuk melambangkan kepada orang ramai faedah menentang komunisme dan bekerjasama rapat dengan pihak berkuasa penjajah. Walau bagaimanapun, dari masa ke masa, kerajaan memperluaskan program itu, mengiystiharkan kawasan yang luas di seluruh Tanah Melayu kebanyakannya adalah “Putih” iaitu dalam usaha untuk menanam harapan kepada penduduk Tanah Melayu. Pengisytiharan sedemikian disertakan dengan penerbitan peta dalam majalah berkala tempatan dan warta kerajaan yang merangkumi kontur tepat kawasan berkenaan, serta kesusasteraan tentang peraturan kawasan “Putih” baharu, yang ditulis dalam bahasa Cina dan Melayu. Meskipun maklumat tentang Kawasan Putih dan Hitam boleh ditemui di pelbagai lokasi, butiran khusus poligon Kawasan Hitam dalam peta digital disalin daripada data yang ditemui di Arkib Negara (London), fail Pejabat Kolonial, CO 1030/1, Peraturan Darurat: Pengisytiharan “Kawasan Putih”.
- Kampung Baru
Kerajaan kolonial British di Tanah Melayu telah mewujudkan Kampung Baru untuk menempatkan semula penduduk besar etnik Cina luar bandar di tanah jajahan itu ke dalam ruang yang lebih tertumpu dan boleh ditadbir. Kerajaan telah mengambil tindakan ini bermula pada tahun 1950 di bawah Rancangan Briggs dalam usaha untuk memotong bekalan – terutamanya makanan, wang dan peruntukan ketenteraan – kepada MCP dan MNLA, yang sebahagian besarnya berpangkalan di dalam hutan. Kampung Baharu ini, yang pada mulanya dilabel sebagai “kawasan penempatan semula”, kemudiannya dipotong menggunakan kawat berduri dan pagar perimeter, dan semua pergerakan keluar masuk kampung dikawal ketat. Perancang British adalah untuk menggabungkan beberapa bangunan biasa dan tapak komunal di seluruh ruang Kampung Baru, termasuk sekolah, pusat komuniti dan plot taman. Meskipun statistik mengenai usaha penempatan semula ini berbeza-beza, British secara paksa memindahkan kira-kira 500,000 orang ke sekitar 450 Kampung Baru di seluruh British Malaya. Sebahagian besar daripada mereka yang ditempatkan semula di Kampung Baru adalah “setinggan” etnik Cina yang, sehingga Darurat Malaya, telah tinggal di seluruh pedalaman Melayu. Walaupun statistik yang berkaitan dengan tapak penempatan semula wujud dalam pelbagai sumber penerbitan dan arkib, senarai Kampung Baru yang paling komprehensif ditemui dalam kajian W. C. S. Corry pada 1954, A General Survey of New Villages. Senarai ini menyediakan sumber data untuk Kampung Baru yang diperincikan dalam peta digital ini.
Perlu diingat bahawa walaupun kebanyakan lapisan dalam peta digital mempunyai maklumat statistik yang terhad, Kampung Baru adalah dikecualikan. Ini kerana data untuk Kampung Baharu jauh lebih teguh berbanding dengan kategori spatial lain dalam peta. Oleh sebab itu, bukan sekadar hanya menyediakan nama dan maklumat sumber untuk setiap tapak, kotak data boleh di klik untuk setiap Kampung Baharu yang mengandungi maklumat tentang nama tempat, anggaran penduduk, jenis kerajaan tempatan dan “kategori” pembinaan. Walaupun kebanyakan data ini mempunyai penjelasan terperinci sendiri, perlu diingatkan bahawa sebutan “kategori” untuk setiap Kampung Baru mewakili yang berikut: (A) merujuk kepada Kampung Baru yang sepenuhnya baharu dalam penciptaan mereka; (B) merujuk kepada Kampung Baru yang dibina di sekeliling kampung lama yang lebih kecil yang kemudiannya diserap ke Kampung Baru; dan (C) merujuk kepada Kampung Baru yang merupakan pinggir bandar atau tambahan kepada bandar sedia ada atau kampung besar. Takrifan bagi kategori ini terdapat dalam Arkib Negara Malaysia, ANM, 1979/0006541, Maklumat Statistik Mengenai Kampung Baru.
- Pengumpulan Semula Perkampungan Melayu
Satu sebutan spatial yang jarang dibincangkan dalam kesusasteraan historiografi mengenai Darurat Malaya ialah Pengumpulan Semula Kampung Melayu. Menurut Paul Markandan, yang bukunya pada tahun 1954, The Problem of New Villages in Malaya, mewakili salah satu daripada beberapa sumber sekunder mengenai topik ini, pengumpulan semula kampung (atau kampung) Melayu telah bermula merentasi tanah jajahan selepas tahun 1952 dalam usaha untuk menempatkan semula penduduk kawasan luar bandar Melayu yang lebih dekat dengan jalan utama dan perlindungan polis. Terdapat banyak perbezaan antara ruang pengumpulan semula ini dan Kampung Baru. Pertama, Kampung Melayu Dikumpul Semula terutamanya terdiri daripada orang Melayu, bukannya orang-orang dalam masyarakat Cina. Kedua, pengumpulan semula orang Melayu berlaku secara sukarela dan bukannya secara paksa, dan ramai orang Melayu yang ditempatkan semula mendapat pampasan kerana berbuat demikian. Ketiga, dan kemungkinan yang paling penting, ruang ini tidak tertakluk kepada kawalan spatial dengan cara yang sama seperti Kampung Baru. Malah, tiak terdapat pagar kawat berduri, pencahayaan perimeter dan pembinaan pusat rekreasi dan pendidikan, Kampung Melayu Dikumpul Semula mengandungi sedikit dari ciri-ciri ini, dan penduduk kampung Melayu tempatan sering terpaksa membiayai pembinaan kediaman dan institusi perkauman mereka sendiri. Keselamatan untuk kampung-kampung ini disediakan oleh Home Guard kolonial. Walaupun statistik tentang Kampung Melayu Dikumpul Semula adalah terhad dan pentadbir kolonial tidak merekodkan bilangan mereka di setiap negeri, data bagi kawasan pengumpulan semula yang termasuk dalam peta digital juga terdapat dalam Arkib Negara Malaysia, ANM, 1979/0006541, Maklumat Statistik Berkenaan Kampung Baru. Data disediakan untuk negeri Johor, Kelantan, dan Pahang.
- Pengumpulan Semula Buruh
Satu lagi novel kategori spatial ynag berkaitan dengan Darurat Malaya yang kurang mendapat perhatian dalam kesusasteraan ilmiah ialah Pengumpulan Semula Buruh. Pengumpulan semula buruh berlaku di ladang getah besar dan tapak perlombongan, yang kebanyakannya dimiliki oleh syarikat Barat. Kerajaan kolonial British menganggap pengumpulan semula buruh perlu kerana, pada permulaan Darurat, ramai pekerja di tapak ekstraktif dan pertanian ini – sama ada Cina, Melayu atau Asia Selatan – tinggal di kawasan luar bandar di luar sempadan pajakan syarikat. Pengumpulan semula buruh bermakna syarikat dikehendaki menempatkan semula pekerja mereka di dalam kawasan estet mereka masing- masing bagi mengelakkan mereka daripada diserang oleh pemberontak komunis atau, sebaliknya, menghalang mereka daripada membantu MCP dan MNLA. Pengumpulan semula buruh, bagaimanapun, adalah kontroversi, terutamanya dalam komuniti komersial pada ketika itu. Oleh kerana pengumpulan semula memaksa firma untuk membina tempat tinggal baru dan kemudahan lain untuk pekerja mereka, banyak syarikat merayu kepada kerajaan kolonial untuk membantu membiayai langkah sedemikian, di mana pentadbiran British enggan melakukannya. Namun begitu, pengumpulan semula buruh berlaku secara besar-besaran di seluruh tanah jajahan. Malangnya, satu-satunya statistik yang dapat kami temui untuk langkah sedemikian hanyalah wujud untuk negeri Pahang. Data ini, yang disediakan dalam peta digital, ditemui dalam Arkib Negara Malaysia, ANM, 1979/0006541, Maklumat Perangkaan Mengenai Kampung Baru.
- Kem Tahanan
Penamaan spatial terakhir yang diberikan dalam peta digital ialah Kem Tahanan. Walaupun bilangannya sedikit dan paling kerap terletak di pusat-pusat bandar Malaya, Kem Tahanan beroperasi sebagai tapak pemenjaraan, pemulihan atau “pemulangan semula” di seluruh tanah jajahan. Kategori ini, harus diperhatikan dan tidak dipandang ringan, kerana ianya adalah berbeza dalam konteks orientasinya. Meskipun lima daripada ruang yang ditakrifkan sebagai “Kem Tahanan” diketahui wujud pada tahun 1951 – satu di Tanjong Bruas (Melaka), satu di Majeedi (Johor), satu di Pulau Jerejak (Pulau Pinang), satu di Ipoh (Perak) dan satu di Kluang (Johor) – terdapat dua tapak lain yang disenaraikan dalam kategori ini yang bukan termasuk dalam kategori Kem Tahanan. Ini termasuk “Kem Transit” di Port Swettenham dan “Kem Pemulihan” di Taiping. Kemudahan yang terakhir itu dikenali sebagai menempatkan orang Cina berumur antara 16 dan 40 tahun yang dipilih khas dari Kem Tahanan lain untuk menerima latihan vokasional selama empat hingga enam bulan. Banduan ini kemudiannya akan dibebaskan semula ke dalam populasi umum. Secara keseluruhan, pada Disember tahun 1950, kira-kira 10,241 orang telah dicatatkan dalam tahanan. Data untuk kem-kem ini ditemui di Arkib Negara (London), fail Pejabat Tanah Jajahan, CO 537/7270, Malaya: Penahanan, Penghantaran Balik dan Penempatan Semula Orang Cina.
Had Peta
Peta digital Spaces of the Malayan Emergency menyediakan alat interaktif untuk menyiasat dan memvisualisasikan ciri spatial Darurat Malaya. Namun begitu, peta juga mempunyai beberapa batasan yang perlu diberi perhatian.
Selain daripada beroperasi sebagai Peta Cerita atau peta yang mendedahkan perubahan dari semasa ke semasa, peta ini juga bertujuan untuk memberikan gambaran visual momen tertentu semasa Darurat Malaya. Secara kasarnya, detik itu ialah pada tahun 1954. Kami memilih untuk mencipta peta “statik” atas pelbagai sebab. Pertama, data dan statistik yang berkaitan dengan Darurat – terutamanya melibatkan nama dan lokasi Kampung Baharu – terbaik dilaporkan dan paling mudah didapati untuk tempoh sekitar tahun 1954. Oleh itu, kami memilih detik ini sebagai mewakili masa ketika banyak kejadian unik Darurat ciri-ciri spatial semuanya tersedia secara teritorial – contohnya, ketika kebanyakan Kampung Baharu dan Kawasan Pengumpulan Semula telah pun dibina – tetapi sebelum masa beberapa kategori spatial penting lain – terutamanya Kawasan Hitam – masih wujud pada peta. Dalam erti kata lain, semasa sebelum sekitar tahun 1952, banyak Kampung Baru dan Kawasan Pengumpulan Semula masih belum wujud di tanah jajahan dan disebabkan itu maka tidak dapat dipetakan, selepas sekitar tahun 1955, banyak Kawasan Hitam di Tanah Melayu telah bertukar menjadi Kawasan Putih.
